Achtergrondinformatie

De Werkgroep Meetinstrumenten

Het KIMO heeft begin 2020 de ‘Werkgroep Meetinstrumenten’ opgericht. Deze werkgroep kent twee doelstellingen:

  1. Het volmaken, testen, evalueren en vaststellen van indicatorensets uit de KIMO-richtlijnen. Hiervoor is de ‘Toetsingsprocedure Meetinstrumenten’ ontwikkeld waarin de noodzakelijke stappen staan beschreven om te komen tot volwaardige meetinstrumenten.
  2. Het zorgdragen en onderhouden van een permanente testomgeving door een technische infrastructuur te ontwikkelen rondom een groep gemotiveerde Test-(mondzorg)praktijken die als vaste kern voor langere tijd telkens voor een bepaalde periode beschikbaar is voor het testen van een nieuw meetinstrument. Het is gewenst dat deze groep verder groeit.

De Werkgroep Meetinstrumenten bestaat uit de volgende leden:

  • Voorzitter:                          Prof. dr. J. Burgers – NHG en Universiteit Maastricht
  • Secretaris en Advies:        Dr. J. Braspenning – IQ Healthcare en Radboudumc
  • Lid namens KNMT:           Drs. A.E. Siertsema-Baron- tandarts AP
  • Lid namens KNMT:           Drs. S. Banus – senior beleidsmedewerker KNMT
  • Lid namens ANT:               Drs. J.W. Vaartjes – tandarts implantoloog
  • Lid namens FTWV:           Drs. C. Valkenburg – tandarts AP en klinisch epidemioloog
  • Lid namens KIMO:            Drs. M.A.F.P. Jansen, directeur KIMO

Van indicator naar volwaardig meetinstrument

Het volgen van richtlijnen is onderdeel van het professioneel handelen van mondzorgverleners. Een KIMO-richtlijn wordt standaard opgeleverd met set van ‘kwaliteitsindicatoren’. Deze worden afgeleid van de aanbevelingen uit de richtlijnen, Daarmee zeggen de indicatoren iets over de kwaliteit van het handelen voor groepen van patiënten in de mondzorg.

De indicatoren over het zorgproces en/of de patiëntuitkomst worden uitgedrukt in percentage op basis van een teller en een noemer. In de noemer staat de patiëntengroep waarover een uitspraak wordt gedaan en in de teller de beschreven handeling uit de richtlijn of de beoogde patiëntuitkomst. Het percentage ligt zelden op 100% omdat er in individuele gevallen bewust afgeweken kan worden van de aanbeveling uit de richtlijn. Hoe meer de aanbeveling protocollair van karakter is (bijvoorbeeld aanbevelingen uit de hygiëneprotocollen) des te meer mag verwacht worden dat de indicatorscore de 100% benadert.

Naast proces- en uitkomstindicatoren kunnen ook structuurindicatoren worden opgesteld op basis van een richtlijn. Deze indicatoren betreffen veelal het aanbod van een bepaald type zorg of zorgverlener.

Voordat een indicatorenset van een richtlijn een volwaardig meetinstrument is geworden, zal de Werkgroep Meetinstrumenten deze de Toetsingsprocedure laten doorlopen.

De belangrijkste stappen uit deze procedure zijn:

Stap 1. Betrokken partijen op de hoogte brengen van de toetsingsprocedure
Stap 2. Beschrijving van en aanvulling op indicatorenset uit KPR
Stap 3. Testen: haalbaarheid en acceptatie
Stap 4. Vaststellen: indicatorenset en activiteiten t.b.v. de gegevensverzameling
Stap 5. Vastgestelde indicatorenset uit stap 4 publiek kenbaar maken
Stap 6. Testen: betrouwbaarheid en validiteit
Stap 7. Definitief vaststellen van de indicatorenset en publiek kenbaar maken
Stap 8. Onderhoud Indicatorenset

De Testpraktijken zullen stap 3 uit de Toetsingsprocedure uitvoeren in nauwe samenwerking met de Werkgroep Meetinstrumenten.

De volgende, belangrijke, stap 6 zal vanwege de aard van de testen in groter verband moeten plaatsvinden waarbij eerder gedacht wordt aan de inzet van 50 tot 100 praktijken. Maar zover zijn we nu (najaar 2020) nog niet.

Software en gegevensverzameling

Om gegevens te verzamelen heeft de Werkgroep Meetinstrumenten gekozen om samen te werken met DentalRules (www.dentalrules.nl ). Het voordeel is dat de deelnemende Testpraktijken zo weinig mogelijk belast worden met bijvoorbeeld een handmatige administratie in Excel waardoor tegelijkertijd ook zo betrouwbaar mogelijk kan worden gemeten.

DentalRules ontwikkelt speciaal voor dit doel een klein softwarekoppeling waarmee gegevens uit de praktijksoftware worden gelezen en opgeslagen. Tegelijkertijd zal een deel van de uitkomsten via een losse webpagina worden ingevoerd. Vanzelfsprekend wordt dit een veilige oplossing die het mogelijk maakt alleen de noodzakelijke gegevens geanonimiseerd op te halen. De gegevens worden veilig bewaard voor de duur van het onderzoek door DentalRules en zijn alleen beschikbaar om te verwerken door de Werkgroep Meetinstrumenten en voor de Testpraktijken zelf. Voor dit deel zal een overeenkomst worden opgesteld tussen het KIMO en de deelnemende Testpraktijk waarin de juridische voorwaarden rondom het uitlezen en opslaan van gegevens worden vastgelegd.

Een Testpraktijk krijgt altijd de beschikking over de eigen gegevens en de rapportages en zal worden gevraagd toestemming te geven om deze  (geanonimiseerd) te delen met de andere deelnemende praktijken.